Łączenie spółek

 Zgodnie z polskim kodeksem spółek handlowych łączenia spółek można dokonać na dwa sposoby. Pierwszym sposobem jest łączenie przez przejęcie, czyli przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółek przejmowanych. Drugą możliwością jest łączenie przez zawiązanie nowej spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek wszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki. Spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna) mogą łączyć się między sobą oraz ze spółkami osobowymi (spółką jawną, partnerską, komandytową, komandytowo-akcyjną), jednak spółka osobowa nie może być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną.

 W pierwszej kolejności należy sporządzić plan połączenia spółek, który jest wynikiem pisemnego porozumienia między łączącymi się spółkami i należy zgłosić go do Krajowego Rejestru Sądowego wraz z załącznikami takimi jak: projekt uchwał o połączeniu spółek, projekt zmian umowy albo statutu spółki przejmującej bądź projekt umowy albo statutu spółki nowo zawiązanej, ustalenie wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia, przy wykorzystaniu tych samych metod i w takim samym układzie jak ostatni bilans roczny.

Ze zgłoszeniem planu połączenia składa się także wniosek o wyznaczenie biegłego, który bada plan połączenia w zakresie poprawności i rzetelności. Biegły w terminie określonym przez sąd, nie dłuższym jednak niż dwa miesiące od dnia jego wyznaczenia, sporządza na piśmie szczegółową opinię i składa ją wraz z planem połączenia sądowi rejestrowemu oraz zarządom łączących się spółek. Jednak jeśli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili zgodę, nie jest wymagane badanie planu połączenia przez biegłego i jego opinia.

Plan połączenia powinien być ogłoszony nie później niż na miesiąc przed datą zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia, na którym ma być podjęta uchwała o połączeniu. Tego przepisu nie stosuje się do spółki, która nie później niż na miesiąc przed dniem rozpoczęcia zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, na którym ma być powzięta uchwała o połączeniu, nieprzerwanie do dnia zakończenia zgromadzenia podejmującego uchwałę w sprawie połączenia bezpłatnie udostępni do publicznej wiadomości plan połączenia na swojej stronie internetowej.

Zarząd każdej z łączących się spółek sporządza pisemne sprawozdanie uzasadniające połączenie, jego podstawy prawne i uzasadnienie ekonomiczne, a zwłaszcza stosunek wymiany udziałów lub akcji spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki na udziały lub akcje spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej i wysokość ewentualnych dopłat. W przypadku szczególnych trudności związanych z wyceną udziałów lub akcji łączących się spółek, sprawozdanie powinno wskazywać na te trudności. Jeśli wszyscy wspólnicy każdej z łączących się spółek wyrazili zgodę, nie jest wymagane sporządzenie sprawozdania.

Następnie zarządy łączących się spółek powinny zawiadomić wspólników dwukrotnie o zamiarze połączenia się z inną spółką. Pierwsze zawiadomienie powinno być dokonane nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały o połączeniu, a drugie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie od daty pierwszego zawiadomienia. Łączenie się spółek wymaga uchwały zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia każdej z łączących się spółek, powziętej większością trzech czwartych głosów, reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego, chyba że umowa lub statut spółki przewidują surowsze warunki. Uchwała o połączeniu powinna być umieszczona w protokole sporządzonym u notariusza i powinna zawierać zgodę na plan połączenia, a także na proponowane zmiany umowy albo statutu spółki przejmującej bądź na treść umowy albo statutu nowej spółki.

Warto podkreślić, że istnieje także uproszczona procedura połączenia spółek, odnosząca się do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne w liczbie nieprzekraczającej 10 osób (łącznie we wszystkich spółkach). W takim przypadku jeśli żaden wspólnik nie zgłosi sprzeciwu spółce, nie później niż w terminie 1 miesiąca od dnia zgłoszenia planu połączenia do sądu rejestrowego, wówczas nie stosuje się przepisów dotyczących ogłaszania planu połączenia, badania planu przez biegłego oraz zawiadamiania wspólników dwukrotnie przez zarząd o zamiarze połączenia się z inną spółką.

Zarząd każdej z łączących się spółek powinien zgłosić do sądu rejestrowego uchwałę o łączeniu się spółki w celu wpisania do rejestru wzmianki o takiej uchwale ze wskazaniem, czy łącząca się spółka jest spółką przejmującą, czy spółką przejmowaną. W przypadku, gdy siedziby właściwych sądów rejestrowych znajdują się w różnych miejscowościach, sąd rejestrowy właściwy według siedziby spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej zawiadamia z urzędu niezwłocznie sąd rejestrowy właściwy według siedziby spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki o swoim postanowieniu o wpisie połączenia do rejestru.

Spółki przejmowane albo spółki łączące się przez zawiązanie nowej spółki zostają rozwiązane, bez przeprowadza postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru. Z dniem połączenia wspólnicy spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki stają się wspólnikami spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej. Połączenie następuje z dniem wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej.

Spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki. Na spółkę przejmującą albo spółkę nowo zawiązaną przechodzą z dniem połączenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane spółce przejmowanej albo którejkolwiek ze spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej. Tej zasady nie stosuje się do zezwoleń i koncesji udzielonych spółce będącej instytucją finansową, jeżeli organ, który wydał zezwolenie lub udzielił koncesji, złożył sprzeciw w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia planu połączenia. Ujawnienie w księgach wieczystych lub rejestrach przejścia na spółkę przejmującą albo na spółkę nowo zawiązaną praw ujawnionych w tych księgach lub rejestrach następuje na wniosek spółki.