Obowiązki i odpowiedzialność zarządu przy niewypłacalności spółki

 Upadłość spółki jest typowym przypadkiem przy utracie zdolności płatniczej. Przy powstaniu upadłości firmy zarząd firmy jest zobowiązany  do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Na końcu danego artykułu będą podane informacje kiedy dłużnik jest niewypłacalny.

 Kilka zdań na temat odpowiedzialności. Jak wiadomo, udziałowcy są odpowiedzialni za zobowiązania spółki do wysokości kapitału zakładowego, odpowiadający każdemu ze wspólników. Jeżeli chodzi o członkach zarządu, wtedy sprawa wygląda inaczej. Ważne jest to, że w przypadku niewypłacalności dłużnika zgodnie z art. 299 par. 1 Kodeksu spółek handlowych, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Powyższy przepis jednoznacznie wyjaśnia, że wierzyciel może dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z majątku osobistego członka zarządu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami dopuszczana jest możliwość uniknięcia odpowiedzialności przez członków zarządu. Istotne jest to, aby wykazał on, że:

• we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu;
• niezłożenie wniosków nastąpiło bez winy członka zarządu;
• niezłożenie wniosków we właściwym czasie nie spowodowało szkody po stronie wierzycieli.

Należy również wziąć pod uwagę, że wniosek o ogłoszenie upadłości mogą składać tylko członkowie zarządu, wierzyciel, prokurator. Nieformalni przedstawiciele nie mają tego obowiązku.

Warunki które powstały w firmie musza być stwierdzone przez odpowiedniego biegłego. Członek zarządu lub likwidator mają obowiązek złożenia wniosku o upadłość spółki z o.o. w terminie 30 dni od momentu uznania temu podstawy niewypłacalności. Opłata za wniosek wynosi 1000 zł . Również konieczne jest uiszczenie zaliczki na poczet postępowania upadłościowe w rozmiarze
4 821,80 zł. Ponadto za niezgłoszenie w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości przewidziana jest odpowiedzialność karna.

Alternatywą w przypadku upadłości spółki w związku z odpowiedzialnością członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest przedstawienie, że we właściwym terminie wszczęto postępowanie układowe. W takiej sytuacji wniosek o restrukturyzację spółki należy złożyć z odpowiednim wyprzedzeniem.

Zgodnie z ustawą z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe określa w art. 11 co oznacza, że dłużnik jest niewypłacalny, kiedy:

1. Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

1a. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

2. Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
3. Do majątku, o którym mowa w ust. 2, nie wlicza się składników niewchodzących w skład masy upadłości.
4. Do zobowiązań pieniężnych, o których mowa w ust. 2, nie wlicza się zobowiązań przyszłych, w tym zobowiązań pod warunkiem zawieszającym oraz zobowiązań wobec wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach.
5. Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
6. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.
7. Przepisy ust. 2-6 nie mają zastosowania do spółek osobowych w których co najmniej jednym wspólnikiem odpowiadającym za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem jest osoba fizyczna.

Przypominamy Państwu, że nieznajomość prawa nie zwalnia z odpowiedzialności. Zalecamy podejście do prowadzenia działalności w firmie w sposób jak najbardziej odpowiedzialny, a w przypadku kwestii spornych zasięgnąć porady specjalistów w tej dziedzinie.