Zatrudnienie obcokrajowca w Polsce zdalnie

Zatrudnienie cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polski kompleksowo regulowane jest przez ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Bez znaczenia jest przy przypisaniu podmiotu do kategorii cudzoziemców region bądź kraj, którego przyszły zatrudniony miałby mieć obywatelstwo.

Dla zatrudnienia cudzoziemca bez znaczenia jest forma, w jakiej dochodzi do zatrudnienia. Najbardziej powszechnymi formami zatrudnienia jest stosunek pracy regulowany w przeważającej części przepisami Kodeksu pracy oraz umowa o dzieło i umowa-zlecenia regulowane postanowieniami Kodeksu cywilnego.

Wskazane umowy są umowami cywilnoprawnymi. Jeżeli ich przedmiotem jest wykonywanie lub wykonanie określonych prac poza terytorium kraju, z przekazaniem efektów prac drogą elektroniczną, bez konieczności pobytu wykonawcy na terytorium Polski, pracodawca nie musi występować o udzielenie zezwolenia na zatrudnienie.

Ponieważ umowy cywilnoprawne zakładają równość stron, konieczne jest doprecyzowanie w umowie, wedle jakiego porządku prawnego treść umowy winna być rozpatrywana oraz pod jaki sąd będzie podlegała ocena w wypadku ewentualnego sporu (polski czy kraju trzeciego).

W innym wypadku zarówno właściwość systemu prawnego, jak i właściwość sądu określona będzie wedle zasad ogólnych określonych przez prywatne prawo międzynarodowe.

Dla pracy zdalnej korzystniejszą formą będzie umowa o dzieło. W odróżnieniu od umowy-zlecenia umowa o dzieło stanowi umowę efektu, a nie umowę starannego działania. Wykonawca nie może dochodzić wynagrodzenia z tytułu starannie wykonywanej, lecz nie wykonanej pracy – poza przypadkiem niewykonania dzieła, jeżeli przyjmujący zamówienie był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących zamawiającego.

Zatrudniając polskich freelancerów, przedsiębiorca z Polski płaci za nich podatek dochodowy – potrąca go z wynagrodzenia, i może sięgnąć nawet 20 proc. wartości transakcji (zależy od rodzaju usługi). To jednak przedsiębiorca musi odprowadzić ten podatek za zleceniobiorcę. Dotyczy to kontrahentów ze wszystkich państw (również z Unii Europejskiej).

Podatek u źródła występuje w momencie, gdy wypłacone wynagrodzenie dotyczy:

• praw autorskich lub pokrewnych (np. zakup licencji na oprogramowanie, tłumaczenie, zaprojektowanie logo),
• użytkowania lub prawa do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego bądź naukowego (np. leasing),
• informacji związanych ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
• świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.

Aby uniknąć płacenia wyższego podatku, należy dysponować certyfikatem rezydencji podatkowej kontrahenta, któryb potwierdza, że dany podmiot jest rezydentem podatkowym określonego kraju. Dochody podmiotu posiadającego taki certyfikat podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym w kraju wystawiającym certyfikat rezydencji. Niedostarczenie przez zagranicznego kontrahenta oryginału certyfikatu rezydencji podatkowej  wiąże się z obniżeniem należności wynikającej z faktury nawet o 20%. Certyfikat rezydencji podatkowej pozwala obniżyć podatek u źródła do wysokości wynikającej z umowy międzynarodowej, czyli np. do 5%. Certyfikat rezydencji może  także spowodować, że przychody zostaną w Polsce całkowicie zwolnione z opodatkowania.

Zaangażowanie polskiego freelancera może wiązać się z koniecznością zapłaty za niego składek ZUS. Tak może być np. gdy zatrudnienie opiera się na umowie zleceniu, a wykonawca nie ma statusu studenta. Zgodnie z ogólną zasadą umów międzynarodowych i prawa wspólnotowego obowiązek ubezpieczeń takich, jak oferowane przez ZUS powstaje w państwie, na terytorium którego pracownik wykonuje pracę. Bez względu na jego miejsce zamieszkania, obywatelstwo czy miejsce siedziby pracodawcy. Skoro więc zagraniczny specjalista nie pracuje w Polsce nie trzeba odprowadzać za niego składek w naszym kraju. Natomiast teoretycznie należałoby sprawdzić zasady opłacania ubezpieczeń społecznych, czy zdrowotnych w kraju, z którego pochodzi freelancer. W praktyce może to być jednak trudne do zrealizowania.